Gezinnen zullen voortaan bij het begin van het schooljaar meteen het juiste bedrag van de ‘selectieve participatietoeslag’ of schooltoeslag ontvangen. Dit bedrag, dat onderdeel uitmaakt van het Groeipakket, zal voortaan berekend worden op basis van de gezinssituatie op 31 augustus voorafgaand aan het schooljaar in plaats van de situatie op 31 december van het lopend schooljaar. Zo willen de meerderheidspartijen in het Vlaams Parlement vermijden dat kwetsbare gezinnen tijdelijk een te laag bedrag ontvangen of dat gezinnen een bedrag zouden moeten terugbetalen. Katrien Schryvers (CD&V), Koen Daniëls (N-VA) en Freya Saeys (Open Vld) dienden hiervoor een voorstel van decreet in.
Met het Groeipakket worden sinds 1 januari 2019 diverse tegemoetkomingen voor kinderen ondergebracht in één systeem. Het gaat onder meer over het basisbedrag (de vroegere kinderbijslag), maar ook over de selectieve participatietoeslag (de school- of studietoeslag). De selectieve participatietoeslag wordt toegekend aan kinderen die onderwijs volgen in een door de Vlaamse Gemeenschap erkende, gefinancierde of gesubsidieerde onderwijsinstelling en die opgroeien in een gezin met een lager inkomen. Het bedrag is afhankelijk van het gezinsinkomen, de opleiding die een leerling volgt en de gezinssamenstelling. Die toekenning gebeurt, net als de sociale toeslag, automatisch aan wie daar recht op heeft. Hierbij houdt men momenteel rekening met de situatie van het gezin op 31 december van het lopende schooljaar. Via een voorstel van decreet willen de meerderheidspartijen dat bij de calculatie van de selectieve participatietoeslag rekening wordt gehouden met de gezinssituatie op 31 augustus voorafgaand aan de uitbetaling.
Voorstel van decreet
Het uitbetalen van de schooltoeslag binnen het Groeipakket gebeurt automatisch. Alleen al dit schooljaar konden er daardoor 454.159 leerlingen van genieten. Dat is een toename met 119.363 leerlingen of 35,65 procent tegenover het schooljaar 2018-2019. Dat betekent ook dat voor 77,4 miljoen euro aan schooltoeslag méér is toegekend, van 92 miljoen vorig schooljaar tot 169.437.650 euro dit schooljaar (berekening tot 14 februari 2020). Hoewel de uitbetaling van de selectieve participatietoeslag gebeurt tijdens de eerste maanden van het schooljaar, gebeurt de berekening van het precieze bedrag waarop iemand recht heeft aan de hand van de gezinssituatie op 31 december van het lopende schooljaar. Het Groeipakket nam die werkwijze over van het Ministerie van Onderwijs, dat vóór 2019 de uitbetaling van de schooltoeslagen deed.
Indien er tussen het moment van betaling en 31 december een wijziging optreedt, binnen het gezin, heeft dit impact op het bedrag van de toeslag. Zo zijn er enerzijds gezinnen die initieel een te laag bedrag ontvangen en die nadien (na 31 december) een bijpassing moeten krijgen, en anderzijds gezinnen die initieel een te hoog bedrag ontvangen en waar er nadien (na 31 december) een terugvordering moet gebeuren. Via een voorstel van decreet willen de meerderheidspartijen nu een oplossing bieden aan dit probleem. Voortaan zal bij de calculatie van de selectieve participatietoeslag rekening worden gehouden met de gezinssituatie op 31 augustus voorafgaand aan de uitbetaling.
Kwetsbare gezinnen beschermen
“Door rekening te houden met de toestand op 31 augustus voorafgaand aan het betrokken schooljaar, kan meteen het correcte bedrag worden uitbetaald”, zegt Vlaams Parlementslid voor CD&V Katrien Schryvers. “Zo vermijden we dat de meest kwetsbare gezinnen die de toeslag snel nodig hebben eerst een te laag bedrag zouden ontvangen. Van andere gezinnen die mogelijk te veel ontvingen, zal nadien geen terugvordering moeten worden gedaan.”
“Met de wijziging van de ijkingsdatum maken we het Groeipakket ook eenvormiger”, aldus Vlaams Parlementslid voor N-VA Koen Daniëls. “Want voor de beoordeling van de sociale toeslag wordt eveneens gekeken naar de meest recente gezinssamenstelling.”
Bovendien brengt deze nieuwe berekeningswijze heel wat administratieve vereenvoudiging met zich mee. “Dat er minder of zelfs niet zal moeten worden bijbetaald en teruggevorderd, zorgt voor een duidelijke communicatie en heel wat minder papierwerk voor de burgers. Ook daarom is deze aanpassing belangrijk”, verduidelijkt Vlaams Parlementslid voor Open Vld Freya Saeys.
De indieners van het voorstel van decreet wensen de aanpassing nog voor het zomerreces te laten goedkeuren door het parlement, zodat de nieuwe ijkingsdatum voor de toekenning van de selectieve participatietoeslagen al vanaf het schooljaar 2020-2021 kan ingaan. “Met het Groeipakket geeft Vlaanderen een sterke ondersteuning aan gezinnen met kinderen. Door de automatische toekenning van de sociale toeslagen en de selectieve participatietoeslagen bereiken we meer kwetsbare gezinnen. Via ons voorstel van decreet verfijnen we het systeem nog verder, zodat mensen nog sneller het bedrag krijgen waarop ze effectief recht hebben”, zo besluiten Schryvers, Daniëls en Saeys.
