De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wijst vaccinatietwijfel aan als één van de grootste gevaren voor de volksgezondheid de komende jaren. De anti-vaccinatiebeweging is de laatste tijd echter sterk in opmars. Zowel online als offline voeren ze actie tegen vaccinaties. Een beangstigend evolutie die we zo snel mogelijk een halt moeten toeroepen.
Via sociale media verspreiden de zogenaamde ‘anti-vaxxers’ fake news over de risico’s van vaccinatie. Het vaccineren van je kind zou leiden tot autisme, kanker, onvruchtbaarheid. Kortom: klinkklare onzin. Maar het blijft niet alleen bij online bagger. ‘Pseudowetenschappelijke’ symposia over dit thema schieten als paddenstoelen uit de grond. Tijdens deze evenementen doen ze er alles aan om ouders te overtuigen hun kinderen niet te laten vaccineren. Dat zijn zorgwekkende praktijken waar we niet licht mogen over gaan.
Fluctuerende vaccinatiegraad
Akkoord, de vaccinatiegraad in Vlaanderen is momenteel hoog. Met 90 procent zijn we een goede leerling van de klas. Maar we moeten daar niet naïef in zijn: er is maar weinig nodig om de vaccinatiegraad te doen dalen. In het buitenland waren al enkele voorbeelden waarbij het snel omsloeg. Landen als Ierland en Denemarken hadden ook een hoge vaccinatiegraad, maar een aantal incidenten zorgden ervoor dat de dekking sterk daalde. Mensen die al ietwat in twijfel zijn, kunnen snel van gedachten veranderen door enkele goedgekozen argumenten. De Wellcome Global Monitor onderzocht de houding tegenover wetenschap en gezondheid bij meer dan 140.000 personen in meer dan 140 landen wereldwijd. Daaruit bleek dat 1 op 5 Belgen twijfelt aan de veiligheid van vaccinaties, een opvallende vaststelling. Daar mogen we geen oogkleppen voor hebben. Dat is verontrustend.
Proactief inlichten
Het huidige regeerakkoord benadrukte hoe belangrijk het is om intensieve informatie- en sensibilisatiecampagnes te voeren rond de cruciale rol van vaccinatie en de bestrijding van fake news. Recent ontwikkelde het Agentschap Zorg en Gezondheid dan ook een Crisisplan Vaccinatietwijfels. Dit crisisplan reikt onder andere tools aan voor vaccinatoren en verpleegkundigen om op een goede manier het gesprek te kunnen aangaan met ouders die twijfels hebben over vaccinaties. Dat is een stap in de goede richting. Maar het mag niet blijven bij brochures en affiches alleen. Het komt erop aan mensen op een proactieve manier de correcte informatie te bezorgen. Zo niet, is het gevaar reëel dat de anti-vaxxers steeds meer zielen voor zich zullen winnen, ten koste van ieders gezondheid.
Asociaal gedrag
Het baart me zorgen dat sommige artsen zulke symposia organiseren en zelfs attesten vervalsen voor het verplichte polio vaccin. Je brengt immers niet enkel de gezondheid van je eigen kind in gevaar door niet te vaccineren, maar ook de algemene gezondheid van de mensen rondom je. Door niet te vaccineren vertoon je asociaal en bovenal gevaarlijk gedrag. Daar moeten we ons echt voor behoeden. Al verschillende keren kaartte ik dit thema aan in het parlement en ik zal hier dan ook op blijven hameren. De algemene volksgezondheid is immers het hoogste goed, dus alsjeblief: informeer je correct want vaccins redden wel degelijk levens.
Dit opiniestuk verscheen op 8 januari 2020 in Artsenkrant.
